روز دانشجو

جنبش دانشجویی را می‏ توان در سه مرحله چنین تبیین کرد. در مرحله اول، جنبش دانشجویی با جریان روشنفکری پیوند خورده و از این منبع برخاسته و به آن وابسته است. هرچند، حرکت دانشجویی در عین حال، به دلیل اقتضائات جوانی، دارای روحی پاک و به دور از خدعه‏ ها و فریب‏ های سیاسی‏ کاران بود. در مرحله دوم و با اوج‏گیری انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۶ و ۱۳۵۷، جنبش روشنفکری و دانشجویی که خود را پیشتاز جنبش سیاسی می ‏پنداشت، ناگهان خود را عقب مانده یافت. حرکت عظیم مردم در اعتراض علیه رژیم، خرده احزاب و گروه‏ های سیاسی و نیز جریان روشنفکری و جنبش دانشجویی را به تعجب وا داشت و آنان را به اعلان موضع فراخواند. در این شرایط و احوال، جریان روشنفکری، عمدتاً کلاف سردرگمی بود که چندان به عمق، گستره و ماندگاری قیام باور نداشت و به گونه‏ های مختلف سعی می‏ کرد که آن را حرکتی کور تعبیر کند. در مرحله سوم، اهمیت و حرمت حرکت سیاسی دانشجویی در آن بود که خود را از بند روشنفکری گسست و از همراهی با مردم، احساس شرم و آزرم نکرد و پابه ‏پای مردم پیش آمد و برای خود افتخاری عظیم در تاریخ سیاسی ایران کسب کرد.